Informacja dla polskich związków sportowych dotycząca podziału środków finansowych przez MSiT
Igrzyska olimpijskie w Londynie po raz kolejny zaznaczyły spadek pozycji reprezentacji Polski we wszystkich wskaźnikach współzawodnictwa olimpijskiego, dotyczy to liczby zdobytych medali, oraz dorobku punktowego. Wyniki osiągnięte przez polskich sportowców w tych zawodach, podobnie jak po IO w Atenach i Pekinie spowodowały falę dyskusji społecznej, zmierzającej do odpowiedzi na pytanie, co jest powodem stagnacji i braku rozwoju tej dziedziny życia. Okazało się, że polska reprezentacja miała najsłabszy dorobek medalowy spośród reprezentacji liczących powyżej 200 zawodników. Po raz kolejny duża część polskiej ekipy to zawodnicy, którzy odpadli na pierwszym etapie rywalizacji sportowej (w pierwszej rundzie, eliminacjach, kwalifikacjach do finału). Medale zdobyło 10 polskich zawodników. Na miejscach 4 – 8 uplasowało się 31 zawodników, na miejscach 9 – 24 skalsyfikowanych zostało 83 zawodników, na kolejnych 45 zawodników. Zawody olimpijskie są aktualnie największym wydarzeniem międzynarodowym, skupiającym na sobie uwagę zarówno polityków jak całej rzeszy kibiców. Jest to również podsumowanie wieloletniej pracy szkoleniowców, którzy przygotowując zawodników do startów w różnych kategoriach wiekowych, mają doprowadzić ich do najważniejszego startu, którym dla każdego sportowca są igrzyska olimpijskie. Występy poszczególnych reprezentacji narodowych, osiągnięte przez nie wyniki, ale także osobiste sukcesy wielkich osobowości sportu, sprzyjają promocji w świecie poszczególnych krajów i w znaczący sposób potrafią wpływać na niektóre gałęzie ich gospodarek. Mają przede wszystkim ogromny wpływ na kreowanie postaw młodych ludzi, bardzo często wpływając na ich zachowania społeczne, wybór „ścieżki rozwoju”, ale także prozdrowotny sposób życia.
Kolejna narodowa dyskusja, jaka rozgorzała w tej kwestii doprowadziła do opracowania przez Ministerstwo Sportu i Turystyki nowej koncepcji rozwoju sportu polskiego, której głównym założeniem jest zmiana funkcjonowania i finansowania wielu jego obszarów. Dodatkowo jednym z elementarnych założeń nowej strategii jest poprawa zasad szkolenia młodzieży.
Czynnikami determinującymi MSiT do przeprowadzenia reformy w polskim sporcie
i wprowadzenie programu pilotażowego jest jego rozwój, co w konsekwencji ma wpłynąć na poprawę wyników sportowych w najbliższych latach.
Aby tak się stało należy skupić się na:
- szczegółowej analizie i bardziej adekwatnym do osiąganych wyników podziale środków budżetowych,
- opracowaniu systemu wynagradzania finansowego prężnie rozwijających się sportów olimpijskich i nieolimpijskich,
- motywowaniu poszczególnych polskich związków sportowych, w których w ciągu ostatnich lat brak jest satysfakcjonujących wyników do opracowania strategii rozwoju sportu,
- wypracowaniu modelowych rozwiązań systemowych, które zostaną wykorzystane w sporcie młodzieżowym.
W czasie spotkań z pzs, podczas których ocenie został poddany ich udział w Igrzyskach Olimpijskich w Londynie po szczegółowej analizie okazało się, że w wielu przypadkach należy skoncentrować się nad poprawą możliwości obszarów, które nie są związane bezpośrednio ze sportem takich jak:
- organizacja kursów szkoleniowych dla trenerów w trakcie przygotowań do startu;
- szczegółowa kontrola zdrowia sportowców oraz większa edukacja w tym zakresie;
- szerokie szkolenie w celu poszerzenia grupy zawodników prezentujących wysoki poziom sportowy;
- wykorzystanie Akademii Trenerskiej przy Instytucie Sportu do poszerzenia grupy wysoko wykwalifikowanych trenerów poprzez ustawiczne kształcenie i doszkalanie;
- wykorzystania nauki dla celów szkoleniowych - diagnostyka procesu szkoleniowego.
Widząc te wszystkie problemy, MSiT opracowało plan zmian w polskim sporcie.
Pierwszym etapem do przeprowadzenia takich zmian było przygotowanie pilotażowego programu dotyczącego szkolenia młodzieży uzdolnionej sportowo. Jest to jeden z etapów zmierzający do nowego modelu organizacji szkolenia w Polsce. W całym procesie wiodącą rolę będą odgrywały polskie związki sportowe, które otrzymają zarówno merytoryczną, jak i finansową swobodęorganizacji szkolenia w kategoriach
- juniora młodszego,
- juniora,
- młodzieżowca,
- seniora.
Kolejnym etapem będzie program identyfikacji talentów, który ma efektywnie usprawnić szkolenie młodych zawodników. Przygotowania olimpijskie i sam start w IO nie może być elementem oderwanym od całego systemu szkolenia sportowego. Związki sportowe będą musiały zwrócić szczególną uwagę na pracę już na etapie sportu szkolnego i akademickiego, w klubach i w kadrach narodowych. Od tego roku środki finansowe przekazywane są pzs-om na wyraźnie i ściśle określone zadania i po spełnieniu określonych warunków. Jednym z nich będzie opracowanie strategii na najbliższe lata, która pozwoli ocenić szanse i możliwości rozwoju danego sportu.
Biorąc powyższe fakty pod uwagę podział środków finansowych na poszczególne sporty odbywa się na podstawie poniższych czynników:
- sportowej rywalizacji stanowiącej o sile sportu w odniesieniu do sukcesów podczas IO,
- posiadanego zaplecza sportowego,
- bazy treningowej, kadry trenerskiej,
- posiadanego potencjału zawodniczego,
- promocji danego sportu.
W opracowaniu podziału środków brano pod uwagę sporty – również nieolimpijskie -, które w kontekście promocji kraju, sportowej rywalizacji międzynarodowej, od wielu lat stanowią o sile polskiego sportu. Szczególnej analizie poddano sukcesy olimpijskie koncentrując się na osiągnięciach w ostatnich 3-4 cyklach olimpijskich, nie pomijając jednak systematycznych osiągnięć i zdobywanych medali podczas ME i MŚ. Jednocześnie ocenie zostały poddane sprawy organizacyjne pzs; dobre zaplecze organizacyjne (baza treningowa, kadra trenerska, dobra zorganizowany pzs), duży potencjał w kadrze zawodniczej, tak w kategorii seniorów, jak i młodszych kategoriach wiekowych, ilość licencji klubowych, trenerskich.
Oczywiście podział nie jest ostateczny. Ministerstwo Sportu i Turystyki zabezpieczyło odpowiednią rezerwę finansową, która będzie przeznaczona na te sporty, które w ramach proponowanych zmian będą poprawiać osiągnięcia w obszarze organizacyjno sportowym, przedstawią koncepcję poprawy i dalszej ewolucji w najbliższych latach.
Jesteśmy przekonani, że zaproponowane zmiany dadzą nowy impuls w kierunku poprawy sportowych dokonań we wszystkich obszarach działalności sportowej. Ministerstwo Sportu i Turystyki prowadzi intensywnie spotkania z samorządami w 16 województwach, aby wypracować nowe kierunki, które mają wspomóc proponowane zmiany. Duża w tym rola samorządów, które czynnie uczestniczą w spotkaniach. Na jesieni br. planowany jest ogólnopolski kongres sportu polskiego będący kolejnym etapem dyskusji dotyczącej poprawy osiąganych przez polskich sportowców wyników w przyszłości. Zaproponowane przez Ministerstwo Sportu i Turystyki zmiany mają na celu wprowadzenie nowej, jakości, która będzie odpowiedzią na potrzeby polskiego środowiska sportowego.