Ministerstwo Sportu i Turystyki Turystyka - 10 lat Polski w Unii Europejskiej - Unia Europejska -

Dziesięć lat obecności Polski w strukturach unijnych za nami. Udało się dobrze i efektywnie wykorzystać szanse, które niosło ze sobą członkostwo w UE. Z kraju mocno doświadczonego czasami poprzedniego reżimu politycznego staliśmy się silnym, rozwijającym się państwem, którego głos na arenie międzynarodowej jest szalenie istotny. Wspólnie zbudowaliśmy nowy wizerunek kraju przewidywalnego, odpowiedzialnego i skutecznie zabiegającego w Brukseli o własne interesy. Sprawnie wykorzystywane środki unijne pozwoliły na rozwój infrastruktury w wielu obszarach, także w turystyce i sporcie.

Najważniejsze wydarzenia ostatniej dekady w UE – perspektywa turystyki.

1. Unia Europejska docenia i dostrzega potencjał turystyki, jako sektora działalności gospodarczej, który ma potencjał stymulowania wzrostu gospodarczego i wzrostu zatrudnienia w UE, a jednocześnie przyczynia się do rozwoju i integracji gospodarczej i społecznej. Rola, jaką odgrywa turystyka we współczesnej gospodarce oraz dynamiczne zmiany zachodzące na rynku globalnym w pełni uzasadniają podejmowanie na szczeblu unijnym działań mających na celu tworzenie korzystnych warunków dla rozwoju turystyki w Europie.

2. W 2007 roku przyjęto Agendę dla zrównoważonej i konkurencyjnej turystyki, w której nakreślono działania mające na celu stworzenie równowagi pomiędzy korzyściami dla turystów, potrzebami środowiska naturalnego i kulturowego oraz  rozwojem i konkurencyjnością ośrodków turystycznych i przedsiębiorstw.

3. Traktat z Lizbony rozszerzył kompetencje Unii w zakresie turystyki. Otrzymała ona kompetencje do wspierania działań państw członkowskich w sektorze turystycznym, w szczególności przez wspieranie konkurencyjności przedsiębiorstw Unii w tym sektorze oraz tworzenie szczególnych środków uzupełniających, służących temu celowi w zwykłej procedurze ustawodawczej, z wyłączeniem jakiejkolwiek harmonizacji przepisów państw członkowskich.

4. Działania prowadzone w obszarze turystyki mają służyć realizacji celów gospodarczych Wspólnoty i zwiększyć konkurencyjności turystyki europejskiej. Szczegółowe propozycje działań zostały przedstawione w 2010 r. w Komunikacie Europa – najpopularniejszy kierunek turystyczny na świecie – nowe ramy polityczne dla europejskiego sektora turystycznego. Działania te skupiają się wokół czterech filarów:

• Stymulowanie konkurencyjności sektora turystycznego w Europie;
• Wspieranie rozwoju zrównoważonej i odpowiedzialnej turystyki wysokiej jakości;
• Konsolidacja wizerunku i widoczności Europy jako zbioru kierunków turystycznych wysokiej jakości i opartych na zasadach zrównoważonego rozwoju;
• Pełne wykorzystanie potencjału różnych obszarów polityki i instrumentów finansowych UE na rzecz rozwoju turystyki.

5. Niezwykle ważnym momentem był okres polskiej prezydencji w Radzie UE w drugiej połowie 2011 r., kiedy to Polska prowadziła działania na rzecz wzmocnienia widoczności i konkurencyjności turystyki zgodnie z polskim priorytetem: „Konkurencyjność europejskiej gospodarki turystycznej. Diagnoza i rekomendacje działań”. Głównym instrumentem realizacji tego priorytetu była organizacja Europejskiego Forum Turystyki w Krakowie w dniach 5-7.X.2011r. nt. „Stymulowanie konkurencyjności w europejskim sektorze turystyki”. W trakcie debaty ustalono, iż poprawa konkurencyjności wymaga w szczególności konsolidacji bazy wiedzy społeczno-ekonomicznej i zapewnienia dostępu do tej bazy wszystkim interesariuszom, niezbędne są działania na rzecz innowacyjności projektów turystycznych, zwiększenia wiedzy i umiejętności kadr w turystyce. Należy także kontynuować działania na rzecz uświadamiania ekonomicznego i społecznego znaczenia turystyki.

6. Prezydencja podjęła również debatę dotyczącą turystyki na szczeblu ministrów organizując Nieformalne Spotkanie Ministrów UE odpowiedzialnych za turystykę w Krakowie 6.X.2011r. Poświęcone ono było głównie sprawom promocji Europy jako atrakcyjnego kierunku turystycznego na rynkach państw trzecich, w szczególności państw BRIC. W toku dyskusji ministrowie podkreślili, iż turystyka odgrywa istotną rolę społeczno-gospodarczą, ma duży potencjał umożliwiający jej dalszy wzrost i tworzenie miejsc pracy. Uzgodnili, że promocja hasła "Kierunek Europa” wpłynie na wzrost jej atrakcyjność i zwiększy liczbę turystów przyjeżdżających do Europy. Działania te powinny odbywać się w zgodzie i poszanowaniu Europy jako miejsca, proponując jednocześnie promowanie wizerunku Europy jako zbioru zróżnicowanych, zrównoważonych i wysokiej jakości kierunków turystycznych na świecie. Zaznaczono również konieczność wspierania działań na rzecz łagodzenia polityki wizowej, stanowiącej obecnie jedną z największych barier dla rozwoju turystyki przyjazdowej do Europy.

7. Na poziomie unijnym, od 1 stycznia 2014 r. obowiązuje program COSME (Program na rzecz konkurencyjności przedsiębiorstw oraz MŚP 2014-2020), gdzie turystyka wymieniona jest jako jeden z celów szczegółowych programu. Program COSME zastąpił Program ramowy na rzecz konkurencyjności i innowacji (ang. Competitiveness and Innovation Framework Programme - CIP) realizowany w latach 2007-2013. W zakresie turystyki program COSME będzie źródłem finansowania inicjatyw w obszarze turystyki, proponowanych przez Komisję, czyli wyżej wymienionych projektów dot. m.in. dofinansowania tworzenia transnarodowych produktów turystycznych np. turystyki kulturowej, wsparcia projektu EDEN czy promocji Europy, jako wiodącego kierunku turystycznego.

Zachęcamy Państwa również do zapoznania się z obszerną publikacją Ministerstwa Spraw Zagranicznych "Polskie 10 lat w Unii. Raport".